Proszę zaloguj się lub zarejestruj aby skomentować ten post.
14 Komentarzy
https://www.youtube.com/watch?v=n0d5P14PNm8
Historia Polaków, którzy przyjęli islam sięga czasów Bolesława Chrobrego. Polski mediewista i orientalista Tadeusz Lewicki w swojej książce "Słownik starożytności słowiańskich", w rozdziałach poświęconych Polakom w średniowiecznej Hiszpanii wspomina o niejakim Mudżahidzie – polskim niewolniku, który trafił na dwór ówczesnych kalifów, przyjął islam, uzyskał wolność i zrobił karierę polityczną, w wyniku której przez 30 lat był gubernatorem Ibizy. Historia przyjęcia islamu w Turcji przez generała Józefa Bema vel Murada Paszy jest ogólnie znana, ale mało kto pamięta o innym konwertycie polskim Wojciechu Bobowskim.
Bobowski urodził się w 1610 roku w Bobowej w Małopolsce, w rodzinie protestanckiej. Wywodził się z bobowskiego rodu Gryfitów. Dzieciństwo spędził we Lwowie. Po ukończeniu szkół, przez kilka lat uczył się muzyki i został organistą w jednym z lwowskich kościołów.
W 1638 roku wzięty w jasyr podczas jednego z najazdów tatarskich, został przez Tatarów sprzedany Turkom. Miał szczęście, znajomość muzyki spowodowała, że nie trafił na galery, ale do pałacu Topkapi – na dwór sułtana Murada IV, gdzie przeszedł na islam i przyjął imię Ali Ufki. Obdarowany przez sułtana wolnością, Bobowski zjednał sobie władcę swoimi wyjątkowymi zdolnościami, wysoką kulturą i ogładą. Pod okiem Murada IV i jego padyszachów, Polak kontynuował naukę muzyki, a także języków, do których wykazywał wyjątkowe zdolności. Władał, oprócz polskiego, tureckim, francuskim, niemieckim, włoskim, łaciną, arabskim, hebrajskim, perskim i jeszcze sześcioma innymi językami. Murad IV nazywał Bobowskiego "polskim geniuszem". Bobowski zasłynął też w krótkim czasie jako nadworny znawca i wykładowca islamu. Całe Topkapi huczało od kłótni i sporów jakie Polak wiódł z sułtańskimi imamami i ulemami.
W roku 1657 Bobowski udał się na pielgrzymkę do Mekki, prawdopodobnie był pierwszym polskim muzułmaninem, który odwiedził święte miasto islamu. Po odbyciu pielgrzymki mieszkał przez kilka lat w Kairze i Aleksandrii, studiując filozofię arabską i islamską. Po powrocie do Stambułu został sułtańskim skarbnikiem i pierwszym dragomanem czyli nadwornym dyplomatą-tłumaczem w relacjach z dyplomatami świata Zachodu i Wschodu. Po latach, kiedy przyjechał do Polski jako wysłannik tureckiej Wysokiej Porty, przyjął go w jego rodzinnym Lwowie król Jan Kazimierz.
Bobowski był człowiekiem wybitnie uzdolnionym i szybko awansował na tureckim dworze stając się jednym z najważniejszych przedstawicieli osmańskiej dyplomacji. Obok zasług politycznych dla Turcji,niezwykły jest jego wielki wkład w kulturę zarówno islamu jak i Europy. Rozpięty pomiędzy światem muzułmańskim a chrześcijańskim, polski muzułmanin pasjonował się problematyką religijną. Jednym z priorytetów jego pracy było wzajemne poznanie i zrozumienie muzułmanów,
chrześcijan i żydów. To m.in. dlatego sztandarową pracą, której poświęcił wiele lat, było przetłumaczenie na turecki Biblii z własnymi obszernymi komentarzami. Do 2002 roku jego przekład był jedynym tłumaczeniem Biblii na język turecki. W 1653 roku przetłumaczył na turecki także Nowy Testament.
Bobowski dokonał również przekładu na turecki i arabski katechizmu Kościoła anglikańskiego. Po łacinie napisał liczący kilkaset stron traktat o islamie, który wydano w Niemczech, Anglii i we Francji. Przełożył także na łacinę i włoski obszerne fragmenty Koranu. W 1666 napisał pierwszą kompletną gramatykę języka tureckiego, która obowiązywała w szkolnictwie tureckim do lat 20 XX wieku. Pisał także utrzymane w duchu mistycznym poematy, zbierał przepisy kulinarne i był autorem książki kucharskiej sułtańskiego dworu. Dzieło to, jaki kilka jeszcze innych zaginęło w pożogach i zawirowaniach osmańskiego świata. Do dzisiaj jednak w bibliotekach tureckich znajduje się wiele jego oryginalnych rękopisów. Część dzieł Bobowskiego znajduje się także w Bibliothè que Nationale w Paryżu, w Berlinie i w bibliotekach brytyjskich.
Wielkie zasługi ma Bobowski na polu muzykologii. Polski muzułmanin przełożył na turecki teksty z Psałterza Genewskiego i dostosował europejski zapis muzyczny do skali tureckiej i arabskiej. Jednocześnie dokonywał transkrypcji muzyki tureckiej i bliskowschodniej na nutację europejską. Komponował pieśni, psalmy i utwory utrzymane w duchu muzyki protestanckiej, greko-katolickiej, żydowskiej i sufickiej. Przeszedł do historii jako autor jednego z najważniejszych dzieł tureckiej muzyki klasyczne j– "Mecmua-i Saz ü Söz" (Zbiór utworów instrumentalnych i wokalnych). Utwory Bobowskiego wykonywane są przez współczesnych muzyków, zarówno ze Wschodu jak i Zachodu.
Bobowski był prawdziwym człowiekiem renesansu, oprócz muzyki, polityki, lingwistyki i religii, zajmował się również malarstwem. Malował głównie miniatury przedstawiające sceny rodzajowe z życia tureckich dworów, a także z ówczesnych miast i miasteczek otomańskiego imperium. "Sturczony Polak" napisał też w języku włoskim przewodnik po Topkapi, do którego sporządził szkice i ilustracje. Przetłumaczony potem na francuski i turecki, do dzisiaj jest nieocenionym źródłem poznania sekretów sułtańskiego życia i obyczajów.
Był także prekursorem badań religioznawczo-etnologicznych o religii i zwyczajach Turków, Arabów i innych ludów bliskowschodnich.
W listopadzie 2014 w sali koncertowej Szkoły Muzycznej w Bobowej odbyła się uroczystość związana z 600-leciem nawiązania polsko-tureckich stosunków dyplomatycznych oraz koncert poświęcony twórczości Wojciecha Bobowskiego Ali Ufki Beya.
Albert Bobowski vel Santuri Ali Ufki Bey znany w Europie także jako Alberto Bobovio, Alberto Bobovio Leopolitano i Albertus Bobovius zmarł w1 675 roku.